Wat betekent het type samenlevingsvorm voor de erfbelasting?

Er zijn tegenwoordig verschillende vormen van samenwonen. Je kunt trouwen, samenwonen zonder of met een samenlevingscontract of een geregistreerd partnerschap aangaan. Het type samenlevingsvorm heeft sociale en juridische gevolgen, maar houd ook rekening met de fiscale impact, bijvoorbeeld op het gebied van de erfbelasting. In dit artikel leest u een overzicht van de invloed van verschillende samenlevingsvormen op vrijstellingen en tarieven in de erfbelasting.

Trouwen

Volgens de wet zijn getrouwde partners in beginsel elkaars erfgenaam (samen met eventuele kinderen). Voor hen geldt als het gaat om vrijstellingen en tarieven in de erfbelasting de meest gunstige fiscale behandeling. Wanneer zij namelijk van elkaar erven, is de hoge partnervrijstelling van toepassing. Alleen boven de partnervrijstelling betalen zij erfbelasting. In 2023 ligt de vrijstelling op € 723.526. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Voor het overige gedeelte is tot een bedrag van € 138.641 een tarief van 10% van toepassing. Boven dit bedrag geldt een tarief van 20%. Voor overige personen gelden de tarieven van 30% en 40%.

Geregistreerd partners

Voor de erfbelasting worden geregistreerd partners hetzelfde behandeld als gehuwden. Ook zij zijn op basis van de wet erfgenaam van elkaar (samen met eventuele kinderen). Voor hen geldt de hoge partnervrijstelling en gunstige tarieven wanneer zij van elkaar erven.

Samenwonenden met een notarieel samenlevingscontract

Volgens de wet zijn samenwonenden met een notarieel samenlevingscontract niet automatisch erfgenaam van elkaar. Als u wilt dat de persoon met wie u een notarieel samenlevingscontract heeft iets van uw erft, moet u dit vastleggen in een testament. Het is niet vanzelfsprekend dat zij gebruik kunnen maken van dezelfde gunstige fiscale behandeling als gehuwden en geregistreerd partners. Als er een wederzijdse zorgverplichting in het samenlevingscontract is opgenomen, is een uitzondering mogelijk. Wellicht zijn samenwonenden voor de wet partners voor de erfbelasting. In dat geval krijgen ze toegang tot de hoge partnervrijstelling en gunstige tarieven, zoals bij gehuwden en geregistreerd partners.

Is dit bij u het geval? Dan moet u voldoen aan een aantal voorwaarden. Neem contact op met één van onze specialisten als u hierover meer informatie wilt.

Samenwonenden zonder notarieel samenlevingscontract

Ook samenwonenden zonder notarieel samenlevingscontract zijn volgens de wet niet automatisch elkaars erfgenaam. Als u dit wel wilt, moet u dit te laten vastleggen in een testament. Samenwonenden zonder notarieel samenlevingscontract worden enkel onder specifieke voorwaarden als partner voor de erfbelasting gezien, waarbij de hoge partnervrijstelling en gunstige tarieven van toepassing zijn. Een belangrijke voorwaarde is in ieder geval dat zij tenminste vijf jaar op hetzelfde woonadres staan ingeschreven.

Wilt u de persoon met wie u samenwoont benoemen als uw erfgenaam? Neem dan contact op met één van onze specialisten.

Samengesteld gezin

Een samengesteld gezin, bijvoorbeeld als uw nieuwe partner een kind heeft uit een eerdere relatie, kan te maken krijgen met complexe fiscale situaties op het gebied van erven. De uitwerking hiervan is afhankelijk van de specifieke omstandigheden. Het is daarom verstandig om afspraken te maken, bijvoorbeeld door het opstellen van een testament. Uiteraard kunnen wij u hierover adviseren.

Partner voor de erfbelasting?

Zoals u hierboven kunt lezen, hebben de diverse samenlevingsvormen invloed op vrijstellingen en tarieven in de erfbelasting. Gehuwden en geregistreerde partners zijn verzekerd van de hoge partnervrijstelling en gunstigere tarieven. Samenwonenden zonder notarieel samenlevingscontract hebben te maken met strenge voorwaarden.

Denk bewust na over het type samenlevingsvorm dat u wilt aangaan en welk effect deze heeft op de kwalificering binnen de erfbelasting. Om optimaal gebruik te kunnen maken van vrijstellingen en tarieven in de erfbelasting moet u misschien afspraken maken, bijvoorbeeld in een samenlevingscontract of testament.

Onze fiscale adviseurs zijn thuis in de wet- en regelgeving en vertellen u graag met welke voorwaarden u rekening moet houden. Neem voor advies op het gebied van verschillende samenlevingsvormen en de fiscale gevolgen hiervan vrijblijvend contact met ons op.