Blog

Bedrijfsopvolging: is uw beoogde opvolger eigenlijk wel geschikt?

Bent u ondernemer in een familiebedrijf? Dan loopt u vroeg of laat tegen de vraag aan of opvolging binnen uw familie mogelijk en wenselijk is. Lastige vragen, die een eerlijke en open kijk op de opvolger vergen. En juist dat is lastig als het om familie, of misschien zelfs je eigen kinderen, gaat. Als Senior Manager Accountancy en Trusted Family Business Advisor bij Schipper werk ik graag met het model waarin we Bedrijf, Eigendom en Familie onderscheiden. Met drie eenvoudige cirkels wordt daarmee schematisch duidelijk dat dit verschillende aspecten zijn binnen het familiebedrijf, die elkaar al dan niet kunnen overlappen.

Bedrijfsopvolging binnen een familiebedrijf is lastig. Niet alle kinderen staan ervoor open en niet alle bedrijven zijn ervoor geschikt. In onze dagelijkse praktijk zie ik bedrijfsopvolging vooral vaak plaatsvinden bij bedrijven in de agrarische sector of bij kapitaalintensieve bedrijven in de productie. Bedrijven hebben dan een bepaalde omvang en de goodwill is meer dan de persoonlijke goodwill van de eigenaar.

Is uw opvolger geschikt?

Wat betreft de opvolger(s) is enige affiniteit met het werk belangrijk. In sommige gevallen beginnen de kinderen al vroeg in het bedrijf mee te werken, bijvoorbeeld tijdens weekend- en vakantiebaantjes. Andere kinderen vertrekken voor een studie en gaan eerst elders aan de slag. Als ze terugkomen naar het familiebedrijf heeft dat zeker meerwaarde. Zij hebben elders ervaring opgedaan en kijken met een nieuwe, frisse blik naar het bedrijf van de ouder(s). Toch dient zich de vraag aan: is zoon/dochter net zo geschikt om het bedrijf te leiden als vader en/of moeder dat waren?

Voor ouder(s) is dit een bijzonder lastige vraag. Allereerst omdat ze vaak heel graag willen dat de opvolger uit het eigen gezin komt. Ten tweede is het ook nog eens erg lastig om je eigen kind af te wijzen. Toch is het belangrijk om eerlijk te zijn over de capaciteiten van de opvolger(s). Niet alleen vanwege de toekomst van het bedrijf, maar óók die van de opvolger. Want, méér nog dan een opvolger, wensen ouders dat zoon en/of dochter gelukkig is. Om die reden adviseer ik bij onzekerheden altijd een competentietest te doen. Daarnaast is het belangrijk te weten hoe sleutelfiguren binnen het familiebedrijf, maar ook de broers en zussen, tegen de opvolging aankijken.

Bedrijf, eigendom en familie

Door bedrijf, eigendom en familie als verschillende onderwerpen te zien, kunnen soms makkelijker keuzes gemaakt worden. Neem bijvoorbeeld de mogelijkheid dat kinderen niet kunnen of willen overnemen, omdat zij (deels) de capaciteiten missen. In dat geval bestaat de mogelijkheid om wél de aandelen te behouden, maar voor de dagelijkse leiding een externe directeur aan te trekken.

Is uw opvolger geschikt? 5 tips op een rij:

  1. Maak een eerlijke, reële inschatting van de capaciteiten van je beoogde opvolger. Houd in je achterhoofd dat je vooral wilt dat je kind(eren) gelukkig is/zijn.
  2. Realiseer je dat je een onderscheid kunt maken tussen familie, bedrijf en eigendom. Deze drie cirkels kúnnen elkaar overlappen, maar dat hoeft niet.
  3. Denk aan de toekomst van het bedrijf en schakel daarbij je emoties uit. Sta open voor de mogelijkheid van verkoop als dit het beste is voor jou, jouw familie en het bedrijf. Familiebedrijf verkopen? Lees er hier meer over
  4. Overweeg de mogelijkheid om kennis en capaciteiten extern te halen.
  5. Wees bereid om ook in de dagelijkse praktijk afscheid te nemen, zodat je het gezag van je opvolger niet ondermijnt. Want natuurlijk doet de opvolger niet alles zoals jij.


Bedrijfsopvolging is een zaak van aandacht. Heeft u een vraag? Wilt u sparren of advies over de opvolging binnen uw bedrijf? Neem dan gerust contact met ons op. Wij staan graag voor u klaar! Meer weten? Bezoek ook onze bedrijfsopvolging kennisbank of download de ‘Stappenplan Bedrijfsopvolging’ whitepaper voor meer kennis en inspiratie over dit thema.

Bas van der Hoeven

010 - 31 38 534