Blog

AI in uw bedrijf: kosten of investering?

Kunstmatige intelligentie (AI) speelt een steeds grotere rol in het bedrijfsleven. Uit onderzoek van Insight Enterprises blijkt dat 75% van de organisaties AI-tools gebruikt. Maar heeft u er wel eens over nagedacht wat het gebruik van AI financieel voor uw onderneming betekent? Zijn dit bijvoorbeeld kosten of is het een investering waarop u de investeringsaftrek mag toepassen? In deze blog leest u of kunstmatige intelligentie kan worden gezien als een bedrijfsmiddel en welke voordelen u dit mogelijk biedt.

Wat is een bedrijfsmiddel?

Een bedrijfsmiddel is een product dat u voor meerdere jaren in de onderneming gebruikt. U mag niet alle kosten aftrekken in het jaar van aanschaf, maar de kosten verdelen over de jaren waarin u het bedrijfsmiddel gebruikt. Dit wordt afschrijven genoemd. Op het investeringsbedrag kunt u in het jaar van de investering de investeringsaftrek toepassen. Dit levert in de aangifte inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting een extra aftrekpost op van een percentage van de investering.

Daarnaast kunt u bij de verkoop van een bedrijfsmiddel de herinvesteringsreserve toepassen. Een boekwinst die u behaalt bij de verkoop van een bedrijfsmiddel wordt in dat geval niet tot de belastbare winst gerekend. Hier zijn voorwaarden voor. Bent u een startende ondernemer voor de inkomstenbelasting? Dan kunt u mogelijk ook gebruikmaken van de willekeurige afschrijvingen. Voor ondernemers in de opstartfase van hun bedrijf gelden namelijk speciale regels.

Is AI een bedrijfsmiddel?

AI is relatief nieuw, maar investeringen in software zijn dat niet. Koopt u bijvoorbeeld een licentie voor het gebruik van een algoritme of een ander computerprogramma met kunstmatige intelligentie, dan is dat te vergelijken met het kopen van reguliere software.

De aankoop van een licentie is alleen een bedrijfsmiddel als u voor het gebruik eenmalig een bedrag betaalt. Betaalt u bijvoorbeeld ieder jaar een vaste prijs voor het gebruik van AI, dan kwalificeert dit niet als een bedrijfsmiddel. In feite ‘huurt’ u alleen het gebruik van AI. De jaarlijkse betalingen zijn in dat geval gewoon bedrijfskosten. Betaalt u een eenmalig bedrag én een jaarlijkse vergoeding, dan is ook geen sprake van een bedrijfsmiddel.

Het betalen van een jaarlijkse vergoeding zorgt ervoor dat het gebruik van AI niet wordt gezien als bedrijfsmiddel. Betaalt u echter een bedrag ineens en daarnaast jaarlijkse kosten voor bijvoorbeeld technische ondersteuning, dan vallen die hier niet onder. Deze kosten staan los van het gebruik en zorgen er dus niet voor dat de mogelijke kwalificatie als bedrijfsmiddel verloren gaat. Dit kunt u vergelijken met de onderhoudskosten voor een bedrijfswagen.

Hoe zit het met zelfontwikkelde AI?

Het kan ook zijn dat u zelf een algoritme of andere software ontwikkelt waarin gebruik wordt gemaakt van kunstmatige intelligentie. De kosten voor het onderzoek en de ontwikkeling kunnen alleen als bedrijfsmiddel kwalificeren als het ‘eindproduct’ een bedrijfsmiddel is. Voor onderzoekskosten is dit vaak het geval als bijvoorbeeld een patent wordt verkregen. Een zelfontwikkeld programma met AI zal dus niet snel kwalificeren als een bedrijfsmiddel. De loonkosten voor de ontwikkeling zijn in dat geval gewone kosten.

Fiscaal afschrijven op AI

Als uw investering in AI kwalificeert als bedrijfsmiddel betekent dat nog niet dat u daarop ook kunt afschrijven. Om af te kunnen schrijven op een bedrijfsmiddel moet het (digitale) product namelijk in waarde dalen door de jaren heen. Voor bijvoorbeeld een bedrijfswagen is dit vrij duidelijk. Deze slijt en veroudert na jaren intensief gebruik.

Software kan dan wel niet slijten, maar wel verouderen. De AI-ontwikkelingen gaan zo snel dat een bepaald programma na een paar jaar al niet meer actueel is. Slijtage kan dus ook ontstaan door  externe (markt)ontwikkelingen. Als de investering in AI kwalificeert als bedrijfsmiddel, kunt u hierop dus ook afschrijven.

Vormt de zelfontwikkelde AI een bedrijfsmiddel? Dan kunt u ervoor kiezen om de voortbrengingskosten direct in aftrek van uw resultaat te brengen. Dit is een specifieke fiscale mogelijkheid. Uiteraard heeft u hier ook de keuze om te kosten te activeren en erover af te schrijven.

AI in uw bedrijf: kosten of investering?

Het gebruik van kunstmatige intelligentie in uw onderneming is vergelijkbaar met het gebruik van ieder ander programma of software die u gebruikt. De kosten voor het gebruik van AI zullen alleen een bedrijfsmiddel zijn als u een eenmalig bedrag betaalt voor het gebruik ervan. De kosten van een jaarlijkse licentie zijn dus geen bedrijfsmiddel. Kwalificeert het gebruik van AI als investering in een bedrijfsmiddel? Dan kunt u hierop de investeringsaftrek toepassen. Daarnaast kunt u jaarlijks afschrijven op het totale geïnvesteerde bedrag.

Heeft u zelf geïnvesteerd in AI of bent u van plan om dit te gaan doen? Wij denken graag met u mee of dit voor u als een investering kan worden gezien. Neem contact op met onze specialisten.

Maarten Greijn

0115 641017